25.05.2008 - taraf gazetesi

Hazır İngiltere kraliçesi Elizabeth Türkiye’yi ziyaret etmişken, bu ziyareti bahane edip kraliçelerle ilgili içime dert olmuş başka bir konuyu dile getireyim.
Biliyorsunuz, prensesler de prensler de pek çok çocuk masalının ana kahramanıdır. Ne hikmetse hepsi de ay parçası gibidir, güzelliklerinden yüzlerine bakmaya kıyamazsınız. Anlayacağınız hiç biri ne gerçek hayattaki kraliçe Elizabeth’e (ki gençliği de alımlı değildi), ne de onun oğlu Prens Charles’a benzer. Masallardaki çirkinler ise her ne hikmetse kötü adam ya da kötü kadın konumundadır.
Peki, ben küçük bir çocuksam ve anam babam uyumam için bana klasik masal kitaplarını okuyorsa, ne olacak halim. Ne olsun ben de oradaki stereotype’lara inanacağım. Keşke çocukların ebeveynlerine diklenip, “neden sadece çirkinler kötü oluyormuş canım” diye sorma güçleri olsa. Gerçeğe dönelim: alın Tansu Çiller’i gayet güzel bir kadın, alın Bush’u gayet güzel bir adam. Söyleyin bana bunlardan hangisi iyi.
Şimdi diyorum ki insanlık, bu prensleri de prensleri de hayatından silmek için az çekmedi, şimdi sıra onları masallardan silmekte.
Ben bu fikrim konusunda yalnız değilim. Yapılan bir araştırmaya göre bu masallarla yetişen çocuklar gençliğin ve güzelliğin hayattaki en önemli değerlerden biri olduğuna inanıyorlar. Üstelik bu masallar beyaz zengin ve güzel insanlarla ilgili çok pozitif bir imaj üretiyor. Bu kalıplarla yetişen çocuğun psikolojisi de hasara uğrayabiliyor tabii. Çünkü ileriki yıllarda karşılaşacağı gerçekler çok farklı.
Purdue Üniversitesi’nden sosyolog Liz Grauerholz bu anlamda Shrek’in çok olumlu bir örnek olduğunu belirtiyor. Çünkü Shrek, Walt Disney’in klasik masal formatlarını alt üst etti. Üstelik seyircisinden de büyük ilgi gördü. Hâlbuki 1800’li yılların Alman masalcıları Wilhelm ve Jakob Grimm kardeşlere kalsa, Fiona’ya ve sevgilisi Shrek’e asla masal kahramanlığı rolü verilmezdi, Shrek’i gardiyan, Fiona’yı da cüzamlı büyücü yaparlardı.
Benzer konu bir yönüyle de Time dergisinin 10 Mayıs 2007 tarihli sayısında işlenmişti. Dergi yazarlarından James Poniewozik, Shrek’in yeni dünyanın masalı olduğunu, bu masalda pop kültürle beslenmiş eski masal kalıplarıyla dalga geçildiğini ve politik olarak da daha adaletli bir atmosfer resmedildiğini yazmıştı.


edit post

Comments

0 Response to 'Prensesler masallardan silinsin'